Pored ogledala od opsidijana, arheolozi su pronašli praistorijske vrhove strela koji su naizgled bili izgravirani simboličnim obrascima. Istraživači su, takođe, otkrili Pažljivo isplanirane ulice od pre 10.000 godina

Arheolozi su otkrili ogledalo od opsidijana staro 8.500 godina u Kanhasanu u centralnoj Turskoj, jednom od najstarijih naselja u Anadoliji.

Istraživači su takođe otkrili nekoliko alata napravljenih od opsidijana pored ogledala. Ovi nalazi sada pružaju bolji uvid u ranoneolitsko zanatstvo i visok nivo veštine koji su stanovnici Anadolije posedovali pre više hiljada godina.

Predmeti od opsidijana pronađeni u Kanhasanu

Ogledalo od opsidijana otkriveno je tokom druge runde iskopavanja za Kanhasanski arheološki istraživački projekat. Izuzetan nalaz je bio visoko poliran i datira iz oko 6500. godine pre nove ere.

Opsidijan je bio svestrani materijal u antičko doba. Korišćen je širom Anadolije za izradu alata i obavljanje rituala. Njegov sjajni izgled i oštre ivice činili su ga vrednim resursom za neolitske stanovnike regiona.

Iako sami predmeti od opsidijana nisu nužno bili retki, ogledala napravljena od vulkanskog materijala jesu. Za njihovu izradu je bio potreban „izuzetan nivo veštine“, a istraživači veruju da je moguće da je ono pronađeno u Kanhasanu imalo simboličko ili ritualno značenje.

„Proces proizvodnje je neverovatno izazovan — opsidijan mora biti pažljivo oblikovan i poliran abrazivnim materijalima“, rekao je Adnan Bajsal, vođa projekta, kako je izvestio Arkeonews. „Ovo nije bio običan zanat; to je bila specijalizovana tehnologija.“

Ogledalo od opsidijana pronađeno u Kanhasanu potiče iz otprilike istog perioda kao i druga pronađena u Čatalhojuku, još jednom neolitskom naselju u južnoj Anadoliji. To ukazuje da je izrada ogledala od opsidijana možda bila regionalna specijalnost.

Ali ogledalo nije bio jedini artefakt od opsidijana koji su arheolozi otkrili. Pronašli su i nekoliko vrhova strela napravljenih od tog materijala.

Vrhovi strela bili su ukrašeni finim, linearnim urezima u obrascu specifičnom za region. Moguće je da svaki od ugraviranih uzoraka ima drugačije značenje, ukazujući na društveni status ili ritualni značaj.

„Ovi gravirani delovi ukazuju na dugogodišnju lokalnu tradiciju“, objasnio je Bajsal. „Iako se opsidijan nalazi na mnogim neolitskim lokalitetima, ovaj specifičan stil urezivanja izgleda da je za sada ekskluzivan za Kanhasan.“

Ova otkrića nadovezuju se na prethodna otkrića u Kanhasanu i stvaraju sliku o praistorijskom naselju i ljudima koji su tamo živeli pre 8,5 hiljada godina.

Dokazi o ranom urbanom planiranju u Anadoliji

Istraživači nisu pronašli samo artefakte od opsidijana tokom iskopavanja. Takođe su napravili značajno otkriće najranijeg poznatog sistema ulica iz predkeramičkog neolitskog perioda.

Pažljivo isplanirane ulice datiraju od pre 10.000 godina i jedni su od prvih primera modernog urbanog planiranja i dizajna u regionu.

„Ovaj koncept ulice iz keramičkog neolita ukazuje na prve korake urbanizacije u Anadoliji“, rekao je Bajsal. „On sugeriše organizovanu strukturu zajednice koja je cenila pristupačnost, zajedničke prostore i arhitektonsko planiranje.“

Sistem ulica i artefakti od opsidijana ukazuju na to da je Kanhasan bio važno mesto za zanatstvo, ranu proizvodnju alata i nove koncepte urbanizacije. Iskopavanja lokaliteta su u toku, a arheolozi se nadaju da će otkriti više o praistorijskoj prošlosti naselja i kako je ono bilo povezano sa većom neolitskom Anadolijom.

Ejnsli Braun – Minesota Dejli