Nedostatak podataka o Slovenima pre 6. veka čini ih široko mistifikovanim. Postoje tvrdnje da su to bili moćni ratnici, dok drugi veruju da su postojali vikinški slovenski ratnici. Prema istoriji, prvi put se pominju u vizantijskim spisima kao varvari, opisani kao divlji i necivilizovani. Šta je ustvari istina?

Prema zvaničnoj istoriji, Sloveni su počeli da silaze sa Karpata negde krajem petog veka. Do šestog veka uspeli su da inhibiraju teritorije između Crnog mora na istoku, Jonskog mora na jugozapadu, Balkanskih planina na jugu, Baltičkog mora i srednje Evrope.

Počeli su da se naseljavaju uglavnom na rimskim teritorijama što je Rimljane nerviralo. Malo je pisano o tome da li su bili dobri ratnici, ili su imali neko posebno slovensko oružje, o čemu ćemo još pisati, ali su verovatno bili dovoljno jaki i hrabri pošto su ih Rimljani doživljavali kao veliku pretnju.

Slovenski ratnici

Prema nekim istoričarima, rani Sloveni su uglavnom podizali poljoprivredna naselja oko utvrđenih gradova, ostavljajući ljude unutra neometanim. Pošto je većina njih radila na polju, nisu mogli mnogo da doprinesu ratnoj veštini.

Čak i ako u starim vekovima nisu imali uređen vojni sistem, Sloveni su sigurno imali ratnički duh. U suprotnom, ne bi preživeli kada su sišli sa planina i našli se zarobljeni između Vizantijskog i Franačkog carstva, ratobornih Nemaca i stepskih nomada sa velikim borilačkim sposobnostima (poput Huna, na primer).

U interakciji sa toliko različitih kultura, morali su da nauče i prilagode svoje veštine i oružje kako bi bili u stanju da se brane od svih neprijatelja.

Ali, čim su počeli da se intenzivnije druže sa drugim kulturama, posebno sa Germanima u srednjoj Evropi, Slovenima nije bilo teško da pokažu svoje ratničke sposobnosti. Takođe, na drugoj strani Evrope, u Kijevskoj Rusiji, Sloveni su se podigli u velike ratnike koji su opisani u folkloru Rusa i Ukrajinaca.

Slovenski ratnici su bili poznati kao veoma ljubazni i gostoljubivi, čak i prema svojim zarobljenicima. Priča se da su njihovi bivši neprijatelji, nakon što su proveli neko vreme u zatočeništvu, imali izbor da plate otkup i da se vrate svojim kućama ili da ostanu da žive među Slovenima. Oni, koji su odlučili da nastave život u novoj zemlji, tretirani su kao jednaki.

Najpoznatiji slovenski ratnici

Tokom vekova, Sloveni su komunicirali sa različitim etničkim grupama i nacijama, a posle odgovarajućeg školovanja imali su priliku da se pokažu kao hrabri, snažni, promišljeni i oštroumni. Svi slovenski narodi imaju bar jednog legendarnog slovenskog ratnika koji je deo njihove istorije ili folklora.

Bogatir Dobrinja Nikitič

Dobrinja Nikitič je jedan od najpopularnijih bogataša koji su epski vitezovi iz ruskog folklora. Većina priča o njemu je izmišljena, ali je lik zasnovan na velikom stvarnom vojskovođi Dobrinji, ujaku i učitelju Vladimira Velikog.

Dobrinja je predstavljen kao hrabar i snažan patriota sa natprirodnom snagom. Bio je vojskovođa koji je branio svoju zemlju od stranih neprijatelja, uglavnom Turaka. Jedna od najpoznatijih epskih priča govori o borbama Dobrinje sa ženskim zmajem koji je na kraju poražen.

Jan Žižka

Rođen je u Trocnovu, Kraljevina Češka 1360. godine, u aristokratskoj porodici. Bio je general i sledbenik vojskovođe, Han Husa, Husija. Borio se u bici kod Grunvalda protiv Tevtonskog reda 1410. i predvodio je husitsku vojsku u pobedonosnoj bici protiv nemačkog kralja Sigismunda. Godine 1421. pobedio je Sveto rimsko carstvo i Ugarsku u bici kod Kutne Hore. Jan Žižka se do danas u Češkoj smatra nacionalnim herojem.

Luka Ibrišimović, OFM

Luka Ibrišimović nije bio posebno ratnik, već fratar koji je podigao ustanak protiv Osmanlija u Slavoniji i porazio ih 12. marta 1689. Rođen je u Požegi ili Sibinju oko 1620. godine. a kao fratar bio je posvećen podizanju crkava. Njegova pobeda se obeležava svakog 12. marta u gradu Požegi, svečanostima.

Zaviša Čarni

Bio je veliki poljski besprekorni vitez, pobednik evropskih turnira, učesnik Grunvaldske bitke i svih najvažnijih događaja prve polovine 15. veka. Rođen 1375. godine, postao je jedan od najpoverljivijih ljudi poljskog kralja Vladislava Jagela. Poginuo je kao pravi hrišćanski vitez, u borbi protiv muslimana. Nadimak „Čarni” znači „Crni” i nastao je zbog njegove crne kose i crnog oklopa koji se čuva u manastiru Jasna Gora u Poljskoj. Zanimljivo da je isti nadimak imao i Car Jovan Nenad, koji je u periodu 1625.-1627. od Turaka oslovodio veći deo današnje Vojvodine, pokazavši veliku hrabrost u borbama, ali i sposobnost organizovanja vojske i države.

Miloš Obilić

Miloš Obilić je legendarni srpski vitez iz srednjeg veka, koji je značajna ličnost srpske epske poezije. Reč je o vitezu koji je, prema legendi, u bici na Kosovu 1389. godine ubio turskog sultana Murata I. Na časovima formalne istorije Miloš Obilić se ne pominje kao ubica Murata I. Naime, mnogi istoričari sumnjaju da li je on zaista postojao ili je proizvod epskih priča i legendi.

Poljski Husari

Poljski husari, takođe zvani Krilati husari, bili su jedna od glavnih poljskih konjica koja je stekla popularnost između 16. i 18. veka, u Poljskoj i u Poljsko-litvanskom savezu. Nema podataka o drevnim poljskim ratnicima, ali je ova konjica bila sastavljena od poljskih ratnika.

Ovu jedinicu je usvojila poljska vojska tokom 16. veka i transformisala je u teško oklopljenu udarnu konjicu. Husari su učestvovali u bici kod Beča 1683. godine, koja je najveći konjički juriš u istoriji.

Životni stil ratnika

Slovenski ratnici su bili visoki i dobro građeni. Ovi ljudi su cenili fizičku snagu, gađanje i brzo razmišljanje. Njihov način života mogao se nazvati samo spartanskim, ali su im temperamenti bili vrući kao vatra. Stari istorijski zapisi govore da su Sloveni brzo kretali u borbu, te su tu osobinu preneli na bojno polje, majstorski je iskorišćavajući.

Njihov način života sprečavao je ratnike da gomilaju bogatstvo, jer im je bilo potrebno da se u trenutku isele. Zbog toga je njihov smeštaj obično bio bez ikakvih ukrasa, osim ratnih trofeja koji su rasli kako je slovenska ekspanzija odmicala.

Čast je bila izuzetno važna za svakog ratnika, kao i za porodicu. Posebno mesto u slovenskoj kulturi zauzimao je i institut „bratstva“. Ova braća po svemu osim po krvi rođena su kroz žestoke borbe kroz koje su ljudi morali da prođu. Čovek mora biti siguran da može imati partnera od poverenja koji će mu pokrivati leđa, a za to su i služila „braća“.

Dajući ljudima osećaj da su porodica, čineći važnijim da se bore i štite jedni druge pred bilo kojom opasnošću. Odanost i podrška na koju su ovi ratnici mogli da računaju od svojih drugova dali su im moć i sve njihove napade učinili efikasnijim.

Da li su Sloveni Vikinzi?

Da i Ne.

Kada govorimo o Slovenima, teško je generalizovati njihovu kulturu, društveni život i fizičke karakteristike. To znači da postoje slovenski Vikinzi, ali da nisu svi Sloveni Vikinzi. Podaci u istorijskim knjigama su oskudni, pa je teško reći da li je bilo interakcije između Slovena i Vikinga.

Kada su slovenski narodi počeli da inhibiraju nove teritorije, počeli su da se mešaju sa različitim plemenima i etnicima. Prema tradicionalnoj zapadnoj školi, skandinavski Vikinzi su migrirali na jug sa baltičke obale između 9. i 11. veka i naselili se na teritoriji moderne Ukrajine, Rusije i Belorusije, sa centrom u modernom Kijevu. Postali su poznati kao Varjazi – Vikinzi koji su vladali sa Rusima (istočnim Slovenima) koji su tamo već živeli.

S druge strane, ruski naučnici veruju da je jugoistočno slovensko pleme poznato kao Rusi osnovalo Kijevsku državu koju su Varjazi samo nakratko napali, dok neki istoričari veruju da su se Vikinzi poznati kao Varjazi naselili na slovenske teritorije i počeli da se mešaju sa slovenskim narodom. U tom smislu se može reći da su neki od istočnih Slovena Vikinzi. Do danas među Slovenima na severoistoku Evrope postoje fizičke karakteristike koje podsećaju na Vikinge.

Slovenske žene Vikinzi

Na ostrvu Langeland, u Danskoj, postoji grob iz 10. veka za koji se verovalo da sadrži kosti vikinške ratnice. Međutim, nova istraživanja pokazuju da je ratnica verovatno bio Slovenskog porekla sa prostora današnje Poljske.

U grobu se nalaze ne samo kosti slovenske/vikinške žene, već i slovenska sekira i arapski novčić iz 10. veka. To je bila jedina grobnica na groblju u kojoj je pronađeno oružje, što sugeriše da je njen stanar bila ratnik, iako kosti ne ukazuju na to da je umrla u borbi.

Mr. D. Tovarišić