Španski naučnici otkrili su staklenu urnu u drevnom rimskom podzemnom mauzoleju iskopanom u gradu Karmona. U njemu su bili kremirani ljudski ostaci, kao i crvena tečnost, za koju se ispostavilo da je vino.

Prema članku objavljenom u  časopisu Journal of Archaeological Science: Reports, pronađeno vino je najstarije poznato vino koje je preživelo do danas u tečnom stanju. Njegova starost je oko dve hiljade godina.

U autonomnoj zajednici Andaluzija, koja se nalazi na jugoistoku Španije, nalazi se grad Karmona, koji je u prvim vekovima nove ere bio veliki grad u rimskoj provinciji Baetika. U Karmoni su do danas sačuvane brojne ruševine i građevine iz tog vremena, uključujući, na primer, amfiteatar, kao i najveću nekropolu na Iberijskom poluostrvu, u kojoj se i dalje otkrivaju nove grobnice, uprkos činjenici da je ono poznato još od 19. veka. Jedan od najčešćih tipova grobnih objekata u ovom gradu su podzemni mauzoleji, do kojih se moglo doći kroz plitke šahtove.

Arheolozi su 2019. pronašli jedan takav ulaz u podzemnu grobnicu koja je verovatno bila grobnica bogate porodice. Jednom u unutrašnjoj komori dimenzija 3,29 × 1,73 metara i sa maksimalnom visinom svoda od 2,41 metar, otkrili su osam lokula (niša) u zidovima za pogrebne urne, od kojih su dve bile prazne. U svim ostalim lokulama nalazila se urna, od kojih je jedna bila od krečnjaka, tri od peščara, a još dve od stakla, pri čemu su druge bile u posudama za olovne urne.

Hose Rafael Ruiz Arebola sa Univerziteta u Kordobi, zajedno sa svojim španskim kolegama, predstavio je rezultate novog proučavanja nalaza iz ovog kompleksa, koji se, prema arheolozima, može datirati u prvu polovinu 1. veka nove ere. Prema naučnicima, svaka urna je sadržavala kremirane ostatke jedne osobe: očigledno tri žene i tri muškarca. Tako su se u jednoj od staklenih pogrebnih urni sa drškama u obliku slova M (L-8) verovatno nalazili fragmenti muškog skeleta, čije je proučavanje predmet članka koji su autori objavili. Pored ljudskih ostataka, u ovoj posudi istraživači su pronašli zlatni prsten sa likom dvolikog Janusa, kao i crvenu tečnost koja liči na vino.

Naučnike je interesovala otkrivena tečnost, koja nije mogla da završi u urni, na primer, kao rezultat poplave grobnice, ili da se formira tokom procesa kondenzacije. Da bi otkrili šta je ova tečnost, istraživači su se okrenuli hemijskim analizama. Oni su potvrdili prvobitnu pretpostavku da je urna sadržavala vino, a, po svemu sudeći, u savremenom smislu to je bilo belo vino, a njena današnja boja je rezultat hemijskih procesa koji su se odvijali tokom otprilike dve hiljade godina.

Istraživači su zaključili da nalaz iz mauzoleja u Karmoni predstavlja najstarije poznato vino koje je do danas opstalo u tečnom stanju. Ranije se ovo smatralo flašom vina iz Špajera (Nemačka), koje je pronađeno u rimskoj grobnici iz 4. veka nove ere u pretprošlom veku. Naučnici su primetili da je upotreba vina kao dela pogrebnog rituala poznata još iz rimskog doba. Verovatno je da je nakon što su kremirani ostaci stavljeni u urnu, ona punjena pićem kao deo libacije (žrtve u čast bogovima) ili da bi se pomoglo da pokojnik posle smrti završi u boljem svetu.

Ova urna za sahranu nije prvo zanimljivo otkriće koje su prijavili istraživači mauzoleja. Dakle, ranije su objavili drevni rimski ungventarium -mali kontejner sa dobro zatvorenim poklopcem. U njoj su naučnici otkrili ostatke drevnog parfema koji je napravljen od esencijalnog ulja pačulija pomešanog sa biljnim uljem.

D. Tovarišić